genel anestezi ne demek?
Genel anestezi, cerrahi müdahaleler veya diğer tıbbi prosedürler sırasında hastanın bilinçsiz, ağrısız ve hareketsiz olmasını sağlayan kontrollü bir bilinç kaybı durumudur. Bu, çeşitli ilaçların bir kombinasyonunun kullanılmasıyla elde edilir. Amacı, prosedür sırasında hastaya rahatsızlık vermemek ve güvenli bir ortam sağlamaktır.
Genel anestezinin temel etkileri şunlardır:
- Bilinç kaybı: Hasta çevresinin farkında değildir ve uyumaktadır.
- Ağrı kesme (analjezi): Prosedür sırasında hastaya herhangi bir ağrı hissi gelmez.
- Kas gevşemesi (relaksasyon): Cerrahın işlemini rahatlıkla yapmasını sağlar.
- Reflekslerin baskılanması: Öksürme, kusma gibi refleksler engellenir.
Genel anestezi ilaçları: Birden fazla ilaç genellikle birlikte kullanılır ve bunlar şu kategorilere ayrılabilir:
- İndüksiyon ajanları: Anesteziye hızlı bir giriş sağlar (örneğin, propofol, etomidat).
- İnflamasyon önleyiciler: Anestezi sonrası ağrı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olur.
- Analjezikler: Ağrıyı kontrol altına alır (örneğin, opioidler).
- Kas gevşeticiler: Kasların gevşemesini sağlar (örneğin, sukcinilkolin).
- Anestezikler: Bilinç kaybını sürdürür ve ağrıyı bastırır (örneğin, halotan, izofluran).
Genel anestezinin aşamaları:
- İndüksiyon: Anestezi ilaçlarının verilmesi ve hastanın bilinç kaybına girmesi.
- Bakım: Anestezi etkisinin sürdürülmesi. Bu aşamada solunum ve kalp fonksiyonları sürekli izlenir.
- Emerjans (uyandırma): Anestezi ilaçlarının etkilerinin azaltılması ve hastanın bilincinin geri kazanması.
- Postoperatif dönem: Anestezinin etkilerinin tamamen geçmesi ve hastanın iyileşmesi.
Riskler ve yan etkiler: Her tıbbi işlem gibi genel anestezi de riskler taşır. Bunlar, hasta özelliklerine ve kullanılan ilaçlara göre değişir. Nadir görülen fakat ciddi yan etkiler şunlardır:
- Solunum problemleri: Solunum yetmezliği
- Kalp problemleri: Kalp ritm bozuklukları
- Alerjik reaksiyonlar: İlaçlara karşı alerjik reaksiyonlar
- Mide bulantısı ve kusma: Anestezi sonrası yaygın görülen bir yan etkidir.
- Kognitif bozukluklar: Geçici hafıza problemleri veya bilişsel fonksiyonlarda azalma (özellikle yaşlı hastalarda).
- Malign hipertermi: Çok nadir görülen, ancak hayatı tehdit eden bir durumdur. Aile öyküsünde malign hipertermi varsa anestezi öncesinde mutlaka bildirilmelidir.
Genel anestezi öncesinde:
- Doktorunuzla detaylı bir görüşme yapmanız ve tıbbi geçmişinizi tam olarak paylaşmanız önemlidir.
- Kullandığınız ilaçlar, alerjileriniz ve daha önce geçirdiğiniz ameliyatlar hakkında bilgi vermelisiniz.
- Ameliyattan önce belirli bir süre yemek ve içmekten kaçınmanız gerekebilir (açlık ve susuzluk periyodu).
Genel anestezi, deneyimli bir anestezi uzmanının gözetimi altında uygulanmalıdır. Herhangi bir sorunuz veya endişeniz varsa, anestezi uzmanınızla görüşmekten çekinmeyin. Bu bilgiler genel bilgi amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Tıbbi durumunuzla ilgili kararlar için mutlaka doktorunuza danışın.